GSEB Solutions for Class 10 Science

જવાબ :

થર્મલ પાવર સ્ટેશન શબ્દ બળતણના દહન દ્વારા ઉષ્મા ઉર્જા ઉત્પન્ન કરી તેનું વિદ્યુત ઉર્જામાં રૂપાંતરના સંદર્ભે કહેવામાં આઅવે છે.

જવાબ :

CO₂ અને   CH₄

જવાબ :

અજારક સુક્ષ્મ જીવો છાણના રગડામાં રહેલા જટિલ સંયોજનોનું વિઘટન કરે ત્યારે બાયોગેસ ઉત્પન્ન કરે છે.

જવાબ :

પવન ઉર્જાના નીચે પ્રમાણે ફાયદાઓ છે.

૧. તે પર્યાવરણ મિત્ર ઉર્જા છે.

૨. તે પુન: પ્રાપ્ય ઉર્જાનો સ્ત્રોત છે.

જવાબ :

સૂર્યની અંદાજીત ઉંમર ૫ અજબ વર્ષ છે અને તેનું અપેક્ષિત આયુષ્ય અંદાજીત હજુ બીજા ૫ અજબ વર્ષ છે.

જવાબ :

આપણી ઉર્જાની માંગ દિન-પ્રતિદિન વધતી જાય છે કારણ કે,

૧. આપણે આપણા  કાર્ય કરવા માટે યંત્રો પર વધારે આધારિત થયા છીએ. તેને વધારે ઉર્જા જોઈએ છે.

૨. વધતા જતા ઉદ્યોગોને કારણે સમગ્ર વિશ્વમાં જીવનની ગુણવત્તામાં વધારો થવાને પરિણામે સતત ઉર્જામાં તેની માંગનો પણ વધારો થયો છે.

જવાબ :

ઘરેલું વપરાશ માટે સોલાર પેનલ ઘર કે ઇમારતી છત પર ફીટ કરવામાં આવે છે તેનાથી વધુ સૌર ઉર્જાનું શોષણ થતા વીજ ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે.

જવાબ :

નાઈટ્રોજન અને સલ્ફર ના ઓક્સાઈડ એસીડ વર્ષા માટે જવાબદાર છે.

જવાબ :

15 કી.મી./ કલાક

જવાબ :

પુન: પ્રાપ્ય ઉર્જા સ્ત્રોત – જળ વિદ્યુત, જૈવ ભાર, પવન ઉર્જા, સમુદ્રની ઉર્જા, સૌર ઉર્જા વગેરે.

જવાબ :

ભારે ન્યુક્લીયસનું હલકા ન્યુક્લીયસમાં વિભાજન સાથે વિપુલ માત્રામાં ઉર્જા મુક્ત થવાની ક્રિયાને ન્યુક્લિયર વિખંડન કહે છે.

જવાબ :

બે હલકા ન્યુક્લીયસના જોડાણ દ્વારા ભારે ન્યુક્લીયસના નિર્માણ સાથે વિપુલ માત્રામાં ઉર્જા મુક્ત થવાની ક્રિયાને ન્યુક્લિયર સંલયન કહે છે.

જવાબ :

પૃથ્વીના વાતાવરણની બાહ્ય પરિસીમા પર સૂર્ય કિરણોની લંબ સ્થિતિમાં ખુલ્લા ક્ષેત્રના પ્રતિ એકમ ક્ષેત્રફળ દીઠ પ્રતિ સેકન્ડે પહોંચતી સૌર ઉર્જાને સૌર અચળાંક કહેવામાં આવે છે.

જવાબ :

ગરમ બિંદુઓના વિસ્તાર માંથી બાષ્પ એટલે કે વરાળ સ્વરૂપે મેળવવામાં આવતી ઉષ્મા ઉર્જાને ભુતાપીય ઉર્જા કહેવામાં આવે છે.

જવાબ :

જૈવભાર કચરા માંથી અજારક દહનથી ઉત્પન્ન થતા બળતણ વાયુને બાયોગેસ કહેવામાં આવે છે.

જવાબ :

જે ઉર્જા સ્ત્રોત દ્વારા આપણી મોટા ભાગની ઉર્જા માંગ સંતોષાતી હોય તેમજ જેનો ઉપયોગ માનવી લાંબા સમયથી કરતો આવ્યો હોય તેને પરંપરાગત ઉર્જા સ્ત્રોત કહે છે. 

જવાબ :

જે ઉર્જા સ્ત્રોત દ્વારા આપણી માર્યાદિત ઉર્જા માત્ર સંતોષાતી હોય તેને બિનપરંપરાગત ઉર્જા સ્ત્રોત કહેવાય છે.

જવાબ :

વ્યવસાયિક ધોરણે પવન ઉર્જાના ઉપયોગ માટે ખુબ જ મોટા વિસ્તારમાં પવન ચક્કીઓ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે. તેને પવન ઉર્જા ફાર્મ કહે છે.

જવાબ :

જમીનમાં લખો વર્ષ પૂર્વે મૃત અને અસ્મીભૂત વનસ્પતિઓ અને પ્રાણીઓના પૃથ્વીના પેતાલોમાં દટાઈને ખુબ વધારે ઉષ્મા અને દબાણના કારણે કોલસો પેટ્રોલીયમ અને કુદરતી વાયુ જેવા બળતણમાં રૂપાંતરિત થયા તેને અશ્મી બળતણ કહે છે.

જવાબ :

ઉર્જા સ્ત્રોત એટલે જે સ્ત્રોત એટલે જે સ્ત્રોત ઉપયોગી ઉર્જાને પર્યાપ્ત માત્રામાં પૂરી પાડવા માટે કાર્ય ક્ષમ હોય તેને ઉર્જા સ્ત્રોત કહેવાય છે.